Tripolis’te Anıtsal Çeşme Bulundu

Tripolis Antik kentinde 2012 yılından beri süren, Kazı Başkanlığını Pamukkale Üniversitesi Arkeoloji Enstitüsü Müdür Yardımcısı ve Fen Edebiyat Fakültesi Arkeoloji Bölümü Öğretim Üyesi Doç. Dr. Bahadır Duman’ın yürüttüğü kazı çalışmalarının 2019 sezonunda milattan sonra 2. yüzyılda yapıldığı tahmin edilen bir anıtsal çeşme bulundu.

Kültür ve Turizm Bakanlığının tüm yıl boyunca desteklediği 20 arkeolojik kazı arasında yer alan Tripolis’teki çalışmalarda kentin merkezi konumunda yer alan ve çok iyi seviyede korunmuş olan, 32 m uzunluğunda ve 7 m genişliğindeki “anıtsal çeşme”nin U planlı ve kısa kanatlı bir mimariye sahip olduğu tespit edildi. Oldukça etkileyici bir cepheye sahip çeşmenin Antik Dönem’in dinsel inançları doğrultusunda kentte tapınım gören çeşitli tanrı ve tanrıçaların yanı sıra dönemin önemli yöneticilerinin ve eşlerinin heykelleriyle süslendiği ortaya çıkarıldı.

Doç. Dr. Bahadır Duman bulunan anıtsal çeşme ile ilgili şu bilgileri verdi: “Kazı çalışmalarının ilk sonuçlarına göre mermer cephenin üç katlı düzeni, anıtta yer alan yazıtlar ve heykeller, devasa havuzun içinde yıkılmış konumdadır. Bu yapıda 2016 yılında başlatılan çalışmaların amacı; mimari blokların sistematik olarak incelenmesi, anıtın doğrudan ve enstrümental olarak değerlendirilmesi, anıtsal cephenin grafik-çizim olarak yeniden yapılandırılması, inşaat aşamalarının belirlenmesi ve mimari dekorasyonun karşılaştırılmasıdır. Bu çalışma ayrıca, Roma Dönemi’nde Anadolu’da yer alan şehirlerin antik manzarasının önemli bir özelliğini temsil eder. Bu tip çeşmeler, çeşme havuzları ve su altyapılarının kullanımına bağlı kentsel kültürün incelenmesiyle ilgili önemli sonuçların elde edilmesini sağlamıştır. Komşu şehirlerin (Hierapolis, Laodikeia, vb.) anıtsal çeşmeleriyle yapılan karşılaştırmalar, ortak özellik ve yerel çözümleri tanımlamaya her geçen gün biraz daha katkı yapmaktadır. Ayrıca, MS 4. yüzyılda anıtsal çeşmenin önemli bir restorasyon evresinin varlığı, Roma Dönemi’nden Bizans mimarisine geçiş hakkında çok az bilinen bilgilere ulaşılmasında önemli katkılar sunmaktadır.”

Bulunan anıtsal çeşme ile ilgili bu yıl sonunda tamamlanması planlanan kazı çalışmalarının ardından Antik Anadolu’nun en önemli arkeolojik alanlarından birini, Anastylosis temelli yeniden ayağa kaldırmak için gerekli projelerin (röleve-estorasyon-rekonstrüksiyon) hazırlanmasına Denizli Valiliği, Pamukkale Üniversitesi, Kültür Varlıkları ve Müzeler Genel Müdürlüğü ve Güney Ege Kalkınma Ajansının verdiği desteklerle devam edilmektedir.