PAÜ’de “Denizli Vakası” Tüm Yönleriyle Ele Alındı

Pamukkale Üniversitesi Turizm Fakültesi Hierapolis Konferans Salonu’nda düzenlenen panele Denizli Valisi Hasan Karahan ve Pamukkale Üniversitesi Rektörü Prof. Dr. Hüseyin Bağ başta olmak üzere, Merkezefendi Kaymakamı Dr. Âdem Uslu, Cafer Sadık Abalıoğlu Eğitim ve Kültür Vakfı Yönetim Kurulu Başkanı ve iş insanı Ali Abalıoğlu, il protokolünden yetkililer, akademisyenler, çok sayıda davetli ve öğrenci katıldı.

Panelin yöneticiliğini PAÜ Atatürk İlkeleri ve İnkılap Tarihi Uygulama Merkez Müdürü Prof. Dr. Ercan Haytoğlu yaparken, Muğla Sıtkı Koçman Üniversitesi Öğretim Üyesi Prof. Dr. Bayram Akça, Aydın Adnan Menderes Üniversitesi Öğr. Üyesi Dr. Öğr. Üyesi Günver Güneş, Araştırmacı-Yazar Hanri Benazus ve Geçmişten Günümüze Denizli Dergisi Genel Yayın Yönetmeni Ömer Gökmen konuşmacı olarak katıldı.

Panelin açılış konuşmasını Cafer Sadık Abalıoğlu Eğitim ve Kültür Vakfı Yönetim Kurulu Başkanı ve iş insanı Ali Abalıoğlu yaptı. Konuşmasında paneli düzenlemelerindeki amaca değinen Abalıoğlu, 100 yıl sonra bir kurum çatısı altında bu konunun ele alınacak olmasının önemine değindi.

Panelin ilk konuşmacısı olan Prof. Dr. Bayram Akça Denizli Vakası Olayı’na kadar yaşanan Kuva-yı Milliye Hareketini ele alırken, Kuva-yı Milliye’nin içinde askerlerle birlikte sivil oluşumunda yer aldığını, bu sivil oluşumun efe ve zeybeklerden oluştuğunu söyledi. Millî Mücadele Dönemi’nde Kuva-yı Milliye’ye katılan efelerin bölgelerini nasıl düşman işgalinden koruduklarını anlatırken Demirci Mehmet Efe’nin de Aydın bölgesinde gönüllü olarak asker topladığını söyledi.

Panelin ikinci konuşmacısı olan Dr. Öğr. Üyesi Günver Güneş, Denizli Vakası Olayı’nın geniş kapsamlı tartışmaya açık ve tüm yönleriyle ele alınması gereken bir konu olduğunu belirtirken, Demirci Mehmet Efe’nin vatan ve millet adına iradesini ortaya koyduğu olaylarla, hukukun dışına çıktığı durumları birbirinden ayırmak gerektiğine dikkat çekti. Aradan 100 yıl geçse de hala bu olayın konuşulduğuna vurgu yapan Dr. Öğr. Üyesi Güneş, tarihi olayları dönemin koşulları içinde değerlendirilmesi gerektiğine vurgu yaptı.

Konuşmasında yaşananları, Denizli Vakası’na maruz kalan halkın gözüyle değerlendiren araştırmacı-yazar Hanri Benazus, Demirci Mehmet Efe’yi bastığı köyleri soyan acımasız bir eşkıya olarak tanımladı. O dönemde Denizli’de yaşanan olayları kısaca özetleyen Benazus, Mustafa Kemal Atatürk’ün Millî Mücadele Dönemi’nde efe ve zeybeklerin aşırılıklarını baskılamaya çalışıp, düzenli ordu öncesinde vatan savunmasında onlardan yararlanmaya çalıştığına değindi.

Tarihte yaşanan Denizli Vakası’nın bazı çevrelerce Denizli halkının Milli Mücadele’ye karşı bir isyan başlattığı şeklinde yorumlanıyor olmasından duyduğu rahatsızlık sonucu bu olay üzerinde çok sayıda araştırma yaptığını söyleyen Ömer Gökmen, konuşmasında yaptığı araştırmalar sonucunda Denizli halkının Milli Mücadeleye sahip çıktığını, iki gün süren bu münferit olayın ise Demirci Mehmet Efe’nin silah arkadaşlarının taşkınlıkları ve hukuka uygunsuz davranışları sonucunda meydana geldiğini belirtti.

Panelin sonunda konuşmacılar, davetlilerden gelen soruları yanıtlarken panel, protokol üyelerinin konuşmacılara günün anısına belge takdimiyle son buldu.