Korona Virüs Döneminde Gebelikte Nelere Dikkat Etmeli

Yeni Koronavirüs enfeksiyonu (Covid-19) hızla yayılım göstererek pandemiye dönüşmüş, belirti ve bulguları ile küresel acil halk sağlığı sorunu haline gelmiştir. Diğer yandan geçtiğimiz yıllarda karşı karşıya kalınan SARS ve MERS enfeksiyonların her ikisinin de gebelik sırasında daha şiddetli seyretmeleri,  özellikle gebelik, doğum ve lohusalık dönemindeki kadınlar açısından günümüzde de endişe uyandırmıştır. Şimdiye kadar bizlere ulaşan kısıtlı bilimsel veriler ise gebe kadınların COVID-19’a karşı normal topluma göre daha duyarlı olmadıkları yönündedir. Ayrıca gebelikte COVID-19 olanların daha şiddetli pnömoni geliştirmediği düşünülmektedir.

Yaşanabilecek herhangi bir sorun, hem anne hem de bebeğin sağlığını olumsuz yönde etkileyebilir. Bu nedenle bu dönemlerdeki kadınların enfeksiyondan korunabilmek için alacakları her türlü önlem oldukça önemlidir. Genel sosyal izolasyon kuralları diğer bireylerde olduğu gibi gebeler için de tartışmasız geçerlidir. Hastane başvuruları ile ilgili olarak, takipte oldukları meslektaşlarımızın önerisi dâhilinde gerekli kontrollerini aksatmamaya özen göstermelilerdir. Bunun yanı sıra; ağrı, kanama, su gelişi, bebek hareketlerinin azalması, tansiyon yüksekliği, şiddetli baş ve mide ağrısı gibi şikâyetlerin obstetrik (gebelik ve doğumla ilgili) aciller sınıfında olduğu bilinmeli ve diğer acil durumlar ile birlikte bu şikâyetlerin varlığında Covid-19 kaygısı nedeniyle hastane başvurularında geç kalınmamalıdır. Hastanelerimizde sağlıklı veya Covid-19’ lu gebelerin sağlıklı şekilde normal kontrollerinin yapılabilmesi ve doğum yapabilmesi için gerekli düzenlemeler yapılmıştır.  

Gebelik Covid-19 için risk oluşturur mu?

Elimizdeki bilimsel veriler sınırlı olmakla birlikte bugüne kadar gebelerin genel popülasyon ile karşılaştırıldığında enfeksiyonun sonuçları açısından daha riskli olmadıkları düşünülmektedir. Ancak gebelikte tüm vücutta olduğu gibi bağışıklık sisteminde de çeşitli değişiklikler oluşur. Şimdiye kadar olan veriler ise korona enfeksiyonu geçiren gebelerin çoğunluğunun gebeliğini ve doğum sürecini sağlıklı şekilde tamamladıkları,  bebeğe bulaşın anne karnındayken olmadığı yönündedir.

Gebelikte Covid-19’ dan nasıl korunulur, nelere dikkat edilmelidir?

Yeni tip korona virüs damlacık yolu veya kontamine yüzeylere hastanın eli ile temas etmesi sonucunda göz, ağız, burun mukozasına doğrudan temas ile yayılmaktadır. Gebelerin bulaşı azaltmak için el yıkama, el ve yüz bölgesine temaslardan kaçınma, kalabalık ortamlardan uzak durma, toplu taşıma araçlarını mümkün olduğunca kullanmama ve hasta kişilerle teması kesme gibi uyguladığımız genel önlemlere uyması yeterlidir. Elbette ateş, öksürük ve solunum zorluğu gibi semptomların varlığında acilen hastaneye başvuruları gerekmektedir.

Ayrıca sosyal izolasyon kurallarını uyguladığımız şu günlerde gebelerin beslenme kurallarına uyması ve hareketsiz kalmaması özellikle önemlidir.

Gebelikte Covid-19’ un bebeğe geçişi olur mu?

Virüsün anneden bebeğe doğumdan önce ya da doğum sırasında geçiş yapıp yapmadığı net olarak bilinmemektedir. Bu hastalığa yakalanmış gebelerden toplanan sınırlı sayıdaki bilgiler; kordon kanı, bebeğin içinde bulunduğu amniyon sıvısı ve anne sütünde yapılan testlerde virüse rastlanmadığı yönündedir. Bununla birlikte Covid-19’un erken gebelik dönemlerinde fetüs üzerinde olumsuz etkisi olup olmadığı da bilinmemektedir. Anomali, düşük ve erken doğumu arttırdığını gösteren bilgi şimdilik yoktur.

Covid-19 tanısı olan kadınlar emzirmeye devam edebilir mi?

Emzirme konusunda net bir bilimsel görüş olmamakla birlikte Covid-19 temaslı veya şüpheli annelerin bebeklerini emzirmesine izin verilebilir. Ayrıca anne sütünün geçmişte Sars çalışmalarında da gösterildiği şekilde içerdiği koruyucu antikorlar ile potansiyel değerini göz ardı etmemek gerekir.  Annede şiddetli enfeksiyon görülmesi halinde emzirmenin devam edip etmeyeceğine sağlık uzmanları tarafından karar verilmelidir.

Gebelikte COVID-19 tanısı nasıl konulur?

Ateş, öksürük,  kas ağrısı, boğaz ağrısı ve halsizlik Covid-19’ lu gebelerde en sık bildirilen semptomlardır. Ciddi vakalarda pnömoni ve  böbrek yetmezliği de görülebilir. Şüpheli vakalarda, alt ve/veya üst solunum yollarından alınan örneklerin analizi PCR yöntemi ile yapılmaktadır. Bilgisayarlı tomografide (BT) yine tanıda yardımcı yöntemler arasında yer almaktadır.

Covid-19 tanısı alan bir gebe içinde kadın hastalıkları ve doğum, göğüs hastalıkları, enfeksiyon hastalıkları, anestezi, erişkin yoğun bakım ve yenidoğan uzmanlarının da yer aldığı bir ekip tarafından değerlendirilecektir.

PAÜ Hastanesi Kadın Hastalıkları ve Doğum Kliniği olarak, belki de sosyal birlikteliğe en çok ihtiyaçlarının olduğu gebelik ve annelik dönemlerini, bu zor dönemde yaşayan kadınlarımıza sosyal mesafe kurallarına mümkün olduğunca uydukları için teşekkürlerimizi sunuyoruz.  Bu süreci sağlıkla atlatmaları için çalışmaya devam edeceğiz.