110 yıllık veriler kullanıldı
Pamukkale Üniversitesi Öğretim Üyesi Prof. Dr. Şaban Nazlıoğlu, 110 yıllık uluslararası emtia fiyat verilerini kullanarak, buğday fiyatlarının kısa vadede değişmeyeceğini kaydetti. Son dönem çalışmalarında yeni yöntemler geliştirmeye odaklanan Nazlıoğlu, çok önemli jeopolitik ve ekonomik şoklar oluşmadığı takdirde petrolün varil fiyatının kısa ve orta vadede tekrar yüksek seviyelere çıkma eğiliminde olmadığını, altın yatırımcısının ise zarar etmeyeceğini söyledi.
Finansal gelişme-ekonomik büyüme ve enerji piyasaları-tarım ürünleri piyasaları etkileşimi konularında çalışmaları bulunan Pamukkale Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Uluslararası Ticaret ve Finansman Bölümü Öğretim Üyesi Prof. Dr. Şaban Nazlıoğlu, ilgili literatürlerde ilk olma özelliği taşıyan makaleler yayınladı ve yayının yapıldığı dergilerde “en çok indirilen” ve “en çok atıf alan” makaleler listesinde yer aldı. 2015 yılında TÜBA ve TÜBİTAK ödülleri alan Nazlıoğlu, yeni bakış açıları ve yeni ekonometrik modelleme yaklaşımları gibi bilimsel yenilikler getiren çalışmalarını devam ettirdi.
Yöntemi biz geliştirdik, kullanıma açtık
Yüksek lisans öğrencisi ile beraber “Kademeli Yapısal Değişmeli Durağanlık Testi” başlıklı bir çalışmaya imza atan Prof. Dr. Şaban Nazlıoğlu, makro ekonomik değişkenlerdeki şokların geçici ya da kalıcı mı olup olmadığı sorularına yanıt veriyor. Bu çalışmanın en büyük özelliğinin döviz kurları, hisse senedi getirileri, emtia fiyatları gibi verilerde yapısal kırılmaların dikkate alındığını belirten Nazlıoğlu, 2015 yılında TÜBA Üstün Başarılı Genç Bilim İnsanı Ödülü’ne başvururken yeni bir test geliştirme amacının olduğunu söyledi. O zamana kadar meslektaşlarının geliştirdiği yöntemleri kullanan Nazlıoğlu, kendilerinin de bir yöntem geliştirip, araştırmacılara sunma arayışına girdiğini belirtti. Nazlıoğlu, “Yüksek lisans öğrencimle ilk testimizi geliştirdik ve 2017 yılında yayınlatabildik. Şu anda atıflar almaya başladı. Bu yöntemle makro ekonomik verilerdeki şokların geçici olup olmadığını farlı bir yöntemle tespit ediyoruz” dedi.
Dünyadaki emtia fiyat şokları kalıcı
110 yılık uluslararası emtia fiyat verilerini kullanarak kendi yöntemleri ile fiyatların davranış dinamiklerini analiz ettiklerini belirten Prof. Dr. Şaban Nazlıoğlu, “Yaptığımız çalışmaya göre literatürde bulunanların tersi bir sonuç ortaya çıktı. Literatürdeki bütün çalışmalar şokların geçici olduğunu buluyordu. Yani yükselirler, çıkarlar ve belli bir ortalamada dalgalanırlar. Serilerin dinamiklerine baktığımız zaman aslında şokların kalıcı olduğu gözle görülebiliyordu. Mevcut ampirik yöntemlerin bu dinamikleri yakalama gücünün zayıf olduğunu düşündük ve farklı bir bakış açısıyla konuya yaklaşma gereği hissettik. Nitekim, uluslararası emtia fiyatlarındaki yapısal değişmeleri kademeli olarak açıklayan yaklaşımımız bu bilgiyi doğruladı. Aslında dünyadaki emtia fiyat şoklarının kalıcı olduğu ortaya çıktı” dedi.
Buğday fiyatı düşüş sürecinde
PAÜ Öğretim Üyesi Prof. Dr. Şaban Nazlıoğlu, 110 yıllık verilerin temel konusunun tarım ve tarım piyasaları olduğunu belirterek, “Dünya buğday fiyatları son yıllarda tarihi ortalamaların çok üstünde yükselmişti. Bizim yaptığımız analizde düşüş sürecine girmiş gözüküyor ve normal koşullarda bu seviyelerde devam eder” diye konuştu.
Petrol varil fiyatları seviyesini korur, altın yatırımcısı zarar etmez
Yeni yöntemle petrol ve altın içinde değerlendirmelerde bulunan Prof. Dr. Nazlıoğlu, “Petrol varil fiyatları 160 dolar seviyelerinden 70 dolar seviyelerine düştü. Bundan önceki yöntemler 120-130 dolar seviyesine çıkacak diyordu. Bizim testimize göre orta vadede 70 dolar seviyelerinin devam edeceği yönünde. Kısa ve orta vadede fiyatlar bu bantta kalır. Altının onsu ise 1350 dolar seviyesinde devam eder. Altın yatırımcısı zarar etmez” dedi.
